DERS TANITIM ve UYGULAMA BİLGİLERİ

Dersin Adı Kodu Yarıyıl T+U+L (saat/hafta) Türü (Z / S) Yerel Kredi AKTS
Hukuk Sosyolojisi LW 360 Bahar 03+01+00 Zorunlu 3 4
Akademik Birim: Hukuk
Öğrenim Türü: Örgün eğitim
Ön Koşullar Yok
Öğrenim Dili: İngilizce
Dersin Düzeyi: Lisans
Dersin Koordinatörü: Reyda ERGÜN
Dersin Amacı: 1. Öğrencilerin hukuku toplumsal bir kurum olarak işleyişi ve diğer toplumsal kurumlarla ilişkisi içinde ele alarak, hukuka dışarıdan bir bakış geliştirmelerini sağlamak.
2. Öğrencilere hukuku, toplumsal gerçekliği içinde kavrama yetisi kazandırmak.
3. Öğrencilerin toplumsal süreçlerin hukuki sonuçlarıyla, hukuksal süreçlerin toplumsal etkilerini analiz etme yetisi kazanmalarını sağlamak.
4. Öğrencileri hukukun kaynağı sorununu sosyal bilimsel yöntemle ele alabilecekleri araçlarla donatmak.
5. Hukuku, toplumsal sorunları doğru analiz ederek toplumsal dönüşümün aracı olarak kullanılabilecek yaratıcı becerilere sahip hukukçular yetiştirmek.
Dersin İçeriği: Bu dersin amacı hukuku, hukuk sosyolojisinin öznesi olarak yani toplumsal bir kurum olarak işleyişi ve diğer toplumsal kurumlarla ilişkisi içinde ele almaktır. Başka bir ifadeyle, bu derste amaçlanan, hukuka kavramsal bir yaklaşım değil, hukukun ampirik varlığını ya da sosyal gerçekliğini sosyal bilimsel yöntemin kazandırdığı bir bakışla incelemektir. Böyle bir incelemeye altyapı oluşturmak için öncelikle derste hukukun kökeni ve hukuk-toplum ilişkisine yaklaşımları bağlamında tarihsel perspektifler, öncü isimlerin çalışmalarından örneklerle ele alınacaktır. Ardından hukukun hem etken hem de sonuç olarak karşımıza çıktığı süreçler üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda, hukuk normlarının toplumsal kurumlar ve bir bütün olarak toplum üzerindeki etkileriyle toplumsal ilişkilerin ve değişen koşulların hukuk normlarının yaratılması, yürürlükte kalması, değiştirilmesi ya da kaldırılması süreçlerine etkileri incelenecektir. Bu çerçevede, toplumsal tabakalaşma, toplumsal denetim, toplumsal çatışma, toplum düzeni, toplumsal kimlikler gibi sosyolojinin temel çalışma alanlarının hukuk ile ilişkisi irdelenecektir. Aynı zamanda hukukun toplumsal eşitsizliklerin yeniden üretiminde oynadığı rol ya da bu eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik toplumsal değişimde oynayabileceği rol gibi konular üzerinde durulacaktır.
Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ):
  • 1- Hukuksal süreçleri analiz ederken sosyal bilimsel yöntemi kullanma becerisi kazanmak.
  • 2- İçinde bulunulan hukuk sistemini, toplumsal gerçekliği ve diğer toplumsal kurumlarla ilişkisi içinde inceleyebilmek.
  • 3- Güncel toplumsal süreçleri analiz ederek, hukukun bu süreçlerde oynadığı ya da oynayabileceği rol üzerine tartışma yürütebilecek altyapıya sahip olmak.
  • 4- Hukuksal sorunlara çözüm araarken, disiplinler arası düşünebilme yetisiyle donanmış olmak.
  • 5- Hukukun dinamik yapısına ayak uydurma becerisi kazanmak.
Dersin Öğrenme Yöntem ve Teknikleri Konu anlatımı ve öğrencilerin derse aktif katılımıyla tartışma


HAFTALIK PROGRAM

HaftaKonularÖn Hazırlık ÖÇ
1 Hukuk Sosyolojisi Nedir? 1-2-4
2 Sosyolojiye Kısa Bir Giriş 1-2-4
3 Hukuk Sosyolojisinin Temel Kavramı 1-2-4
4 Bir Sosyal Bilim Olarak Hukuk Sosyolojisinde Yöntembilim 1-2-4
5 Toplumsal Bir Kurum Olarak Hukuk 2-3-5
6 Yöntemsel Temeller: Saint-Simon ve Comte 1-2-4
7 Emile Durkheim: İşbölümü ve Toplumsal Dayanışma 1-2-4
8 Max Weber: Hukuk Tipolojisi 1-2-4
9 Karl Marx: Bir Üstyapı Kurumu Olarak Hukuk 1-2-4
10 Hukukun Toplumsal İşlevi 2-3-5
11 Foucoult ve Toplumsal Denetim Sosyolojisi 2-3-5
12 Toplumsal Kimlikler ve Hukuk 2-3-5
13 Toplumsal Eşitsizlikler ve Hukuk 2-3-5
14 Toplumsal Hareketler, Toplumsal Değişim ve Hukuk 2-3-5


ZORUNLU ve ÖNERİLEN OKUMALAR

DEFLEM Mathieu, Sociology of Law: Visions of a Scholarly Tradition, Cambridge University Press, Cambridge, UK, 2010.


DİĞER KAYNAKLAR

COMTE Auguste, Introduction to Positive Philosophy, Hackett Pub., 1988. COOPER Frank Rudy, Masculinities and the Law: A Multidimensional Approach, New York University Press, 2012. COTTERNELL Roger, The Sociology of Law: An Introduction, Butterworths, 1992. DURKHEIM Emile, Rules of Sociological Method, Free Press, 1982. DURKHEIM Emile, The Division of Labor in Society, Free Press, 1997. FINEMAN Martha, Feminist and Queer Legal Theory, Ashgate, 2009. FOUCOULT Michel, Discipline and Punish: The Birth of the Prison, Vintage Books, 1995. FULCHER James, SCOTT John, Sociology, Oxford University Press, New York, 2007. LEVIT Nancy, The Gender Line: Men, Women, and the Law, New York University Press, 1998. VAGO Steven, Law and Society, Prentice Hall, 2000. WACKS Raymond, Understanding Jurisprudence: An Introduction to Legal Theory, Oxford University Press, New York 2012. WEBER Max, Basic Concepts of Sociology, Citadel Press, 2002.


DEĞERLENDİRME SİSTEMİ

Yarıyıl İçi ÇalışmalarıSayıKatkı Payı (%)
Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar 1 40
Final Sınavı 1 60
Total: 2 100


İŞ YÜKÜ HESAPLAMASI

EtkinliklerSayısıSüresi (saat)Toplam İş Yükü (saat)
Ders Saati14228
Uygulama14114
Dersle İlgili Sınıf Dışı Etkinlikler14342
Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar188
Final Sınavı188
Toplam İş Yükü (saat):100


PROGRAM YETERLİLİKLERİ (PY) ve ÖĞRENME ÇIKTILARI (ÖÇ) İLİŞKİSİ

# PY1 PY2 PY3 PY4 PY5 PY6 PY7 PY8 PY9 PY10
OC1       1   3 3     2
OC2       1 2 3 3     2
OC3 1   1     3 3     1
OC4 1     2   3 3     1
OC5 1   1     3 3     2