DERS TANITIM ve UYGULAMA BİLGİLERİ
| Dersin Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U+L (saat/hafta) | Türü (Z / S) | Yerel Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Hukuk Felsefesi | LW 341 | Bahar | 02+01+00 | Zorunlu | 2 | 4 |
| Akademik Birim: | Hukuk |
| Öğrenim Türü: | Örgün eğitim |
| Ön Koşullar | Yok |
| Öğrenim Dili: | İngilizce |
| Dersin Düzeyi: | Lisans |
| Dersin Koordinatörü: | Reyda ERGÜN |
| Dersin Amacı: | 1- Öğrencilerin, başta hukuk kavramının kendisi olmak üzere, hukuka ilişkin nosyonlar üzerinde felsefenin rasyonel tekniklerini kullanarak düşünme yetisi kazanmalarını sağlamak. 2- Öğrencileri, eğitimini gördükleri modern hukuk sisteminin tarihsel ve politik arka planı hakkında bilgilendirmek. 3- Öğrencilerin kavramsal düşünme becerilerini geliştirerek, diğer hukuk disiplinlerindeki hukuki kavramları doğru ve yerinde kullanma, argüman oluşturma yetisi kazandırmak. 4- Öğrencilerin, içinde yaşadığımız hukuk sistemine dışarıdan bakarak eleştirel yaklaşabilmelerini sağlamak ve bu yolla güncel sorunlara yaratıcı ve dönüştürücü çözümler üretebilen hukukçular yetiştirmek. 5- Öğrencilerin hukuki kavrayışlarını, hukukun kuramsal temellerini diğer sosyal bilimlerle (siyaset bilimi, sosyoloji, antropoloji, sosyal psikoloji vs.) ele almak suretiyle geliştirmek. |
| Dersin İçeriği: | Hukuk felsefesinin kadim tartışmalarının ana ekseninde "hukuk nedir?" ve "hukukun kaynağı nedir?" soruları bulunur. Bu sorulara verilen farklı cevaplar aynı zamanda hukuk felsefesi tarihindeki temel ayrıma da kaynaklık eder: Tabii hukukçu okul ve hukuki pozitivizm düşüncesi. Bu ders çerçevesinde, öncelikle Antik Yunan ve Roma düşüncesinden başlayarak hukukun kaynağına tabii hukuku koyan geleneksel tabii hukuk düşüncesi üzerinde durulacak, ardından tek tanrılı dinlerin, özellikle Hıristiyanlık'ın bu gelenek üzerindeki etkileri incelenecektir. 16. ve 17. yüzyılda Batı Avrupa'da teoride ve pratikte şekillenmeye başlayan modern devletin, hukuku düşünme biçimini nasıl kökten değiştirdiği üzerinde durulacak, bu bağlamda özellikle sosyal sözleşme ve egemenlik kuramları ele alınacaktır. Ardından bu gelişmeler çerçevesinde yükselen pozitivizm akımının hukuk kuramındaki etkilerine değinilecek, özellikle II. Dünya Savaşı sonrası literatürde kendine yer bulan tartışmalar üzerinden hukuki pozitivizm ve modern tabii hukuk okulu arasındaki ilişki incelenecektir. Son olarak, liberal haklar kuramı ve modern demokrasi düşüncesine eleştirel yaklaşan hukuk kuramı akımları, önemli örnekler üzerinden (Marksist hukuk kuramı, feminist hukuk kuramı vs.) tartışılacaktır. |
| Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ): |
|
| Dersin Öğrenme Yöntem ve Teknikleri | Konu anlatımı ve öğrencilerin derse aktif katılımıyla tartışma |
HAFTALIK PROGRAM
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık | ÖÇ |
|---|---|---|---|
| 1 | Hukuk Felsefesi Nedir? | 1-2 | |
| 2 | Hukuk Felsefesinde Kaynak Sorunu | 1-2-3 | |
| 3 | Geleneksel Tabii Hukuk Düşüncesinin Doğuşu | 1-2-3 | |
| 4 | Tabii Hukuk Kuramı: İki Örnek - Cicero ve Aquinas | 1-2-3 | |
| 5 | Modern Düşüncenin Doğuşu | 1-2-3 | |
| 6 | Sekülerleşme ve Tabii Hukuk: Grotius Örneği | 1-2-3 | |
| 7 | Epistemolojik Kırılma: Pozitivizmin Yükselişi | 1-2-3 | |
| 8 | Hukuki Pozitivizm ve Modern Tabii Hukukçuluk: Hart ve Fuller Polemiği | 1-2-4 | |
| 9 | Saf Hukuk Kuramı: Kelsen | 1-2 | |
| 10 | Liberal Haklar Kuramı ve Modern Demokrasi | 1-2-4 | |
| 11 | Hukuka Eleştirel Yaklaşımlar I: Marksist Hukuk Kuramı | 1-2-4 | |
| 12 | Hukuka Eleştirel Yaklaşımlar II: Feminist Hukuk Kuramı | 1-2-4 | |
| 13 | Hukuka Eleştirel Yaklaşımlar III: Queer Bir Hukuk Kuramına Doğru | 1-2-4 | |
| 14 | Eleştirel Kuramdan Gerçekliğe: Kent Hakkı | 1-2-3 |
Kadir Has Üniversitesi'nde bir dönem 14 haftadır, 15. ve 16. hafta sınav haftalarıdır.
ZORUNLU ve ÖNERİLEN OKUMALAR
| PATTERSON Dennis (ed.), A Companion to Philosophy of Law and Legal Theory, Blackwell, Cornwall 2000. |
DİĞER KAYNAKLAR
| COLEMAN Jules L., SHAPIRO Scott, Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law and Legal Theory, Blackwell, London 2005. HARRIS J. W., Legal Philosophies, Butterworths, London, Edinburgh, Dublin 1997. HART H. L. A., The Concept of Law, Oxford University Press, 1997. FULLER Lon, Anatomy of the Law, Greenwood Press, 1976. MCLEOD Ian, Legal Theory, Palgrave MacMillan, New York 2003. TEBBIT Mark, Philosophy of Law. An Introduction, Routledge, London, New York 2000. WACKS Raymond, Understanding Jurisprudence: An Introduction to Legal Theory, Oxford University Press, New York, 2012. |
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Sayı | Katkı Payı (%) |
|---|---|---|
| Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar | 1 | 40 |
| Final Sınavı | 1 | 60 |
| Total: | 2 | 100 |
İŞ YÜKÜ HESAPLAMASI
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 14 | 2 | 28 |
| Uygulama | 14 | 1 | 14 |
| Ödev | 1 | 11 | 11 |
| Dersle İlgili Sınıf Dışı Etkinlikler | 12 | 1 | 12 |
| Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar | 1 | 5 | 5 |
| Final Sınavı | 1 | 5 | 5 |
| Toplam İş Yükü (saat): | 75 | ||
1 AKTS = 25 saatlik iş yükü
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (PY) ve ÖĞRENME ÇIKTILARI (ÖÇ) İLİŞKİSİ
| # | PY1 | PY2 | PY3 | PY4 | PY5 | PY6 | PY7 | PY8 | PY9 | PY10 |
| OC1 | 2 | 2 | 3 | 1 | 1 | |||||
| OC2 | 1 | 2 | 2 | 1 | ||||||
| OC3 | 1 | 3 | 1 | 2 | 1 | |||||
| OC4 | 2 | 3 | 3 | 2 | ||||||
| OC5 | 3 | 3 | 1 |
Katkı Düzeyi: 1 Düşük, 2 Orta, 3 Yüksek