DERS TANITIM ve UYGULAMA BİLGİLERİ
| Dersin Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U+L (saat/hafta) | Türü (Z / S) | Yerel Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Türkiye'de Tiyatronun Tarihi | THR 381 | Güz | 03+00+00 | Seçmeli | 3 | 5 |
| Akademik Birim: | Tiyatro |
| Öğrenim Türü: | Örgün Eğitim |
| Ön Koşullar | Yok |
| Öğrenim Dili: | Türkçe |
| Dersin Düzeyi: | Lisans |
| Dersin Koordinatörü: | Özlem Hemiş |
| Dersin Amacı: | Bu dersin amacı öğrencileri tarihsel bir perspektiften bakarak geleneksel Türk tiyatrosunun unsurlarıyla tanıştırmak, Batılı tarzda tiyatronun başlangıcı olarak görülen duraklara eğilerek cumhuriyetin ilanına kadar Osmanlı’da sahne ve gösteri sanatları alanı altında görülebilecek etkinlikleri incelemektir. Bu bağlamda tiyatronun geçirdiği değişim ve gelişim süreçlerine ele alınan dönemlerin toplumsal koşullarıyla paralel olarak yaklaşılacak, böylece sanat ve toplum ilişkisi irdelenecektir. Dersin bir diğer amacı öğrencileri bilimsel çalışmanın yöntem ve kurallarıyla da tanıştırmaktır. Bu nedenle öğrencilerin hazırlayacakları sunum ve ödevlerle derse aktif olarak katılmaları beklenmektedir. |
| Dersin İçeriği: | Türkiye’de gösterim sanatları büyük bütününü oluşturan unsurların Osmanlı döneminde yer alan bölümünün incelenmesine odaklanılmaktadır. |
| Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ): |
|
| Dersin Öğrenme Yöntem ve Teknikleri | Dersin Öğrenme Yöntem ve Teknikleri Türk tiyatrosu dağarcığını oluşturan yapıtların okunması ve dramaturjik açıdan toplumsal tarihsel bağlam içinde analiz edilmesi yöntemiyle çalışılacaktır. |
HAFTALIK PROGRAM
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Geleneksel Türk Tiyatrosuna Giriş: “Oyun ve Bügü: Türk Kültüründe Oyun Kavramı” | |
| 2 | Orta Asya Mirası, Şamanizm ve Köy Seyirlik Oyunları | |
| 3 | Taziye geleneği ve çağdaş bir oyun: Murathan Mungan’ın Taziye’si | |
| 4 | Anadolu Sıra Oyunu geleneği ve Bilgesu Eranus’un Misafir’i | |
| 5 | Osmanlı minyatür sanatındaki tiyatrosallık ve çağdaş bir örnek Yiğit Sertdemir’in Sûrname’si | |
| 6 | Meddahlık ve Meddah hikâyeleri ve çağdaş bir örnek: Ferhangi Şeyler | |
| 7 | Karagöz: Gölge oyununun tarihçesi, ontolojisi, Osmanlı topraklarına gelişi, kanava incelemesi ve çağdaş örnekler. | |
| 8 | Ortaoyunu: Kökler, kaynaklar, kanavalar, tipler. Çağdaş bir örnek olarak Oktay Arayıcı’nın Rumuz Goncagül’ü. | |
| 9 | Tanzimat ve İstibdat tiyatrosu (1839-1908) | |
| 10 | Osmanlı Tiyatrosu’nun kuruluşu: Güllü Agop, Şark Tiyatrosu-Vaspuragan Tiyatrosu ve Güllü Agop’un Türk çağdaşları: Kavuklu Hamdi-Ahmet Fehim-Küçük İsmail | |
| 11 | Meşrutiyet tiyatrosu (1908-1923) | |
| 12 | Batılı modelle oyun yazımında yeni bir yönelim olarak melodram: Namık Kemal’in oyunları. | |
| 13 | Direklerarası’nın program dramaturgisi: Temaşa programasyonu. | |
| 14 | Ülkemizdeki gösteri sanatları tarihi yazımı hakkında bir tartışma. |
Kadir Has Üniversitesi'nde bir dönem 14 haftadır, 15. ve 16. hafta sınav haftalarıdır.
ZORUNLU ve ÖNERİLEN OKUMALAR
| Akı, Niyazi, XIX. Yüzyıl Türk Tiyatrosu Tarihi, Ankara Üni. Yay., Ankara And, Metin, Dionisos ve Anadolu Köylüsü, İş Bankası Yay.,İstanbul And Metin, Geleneksel Türk Tiyatrosu, İş Bankası Yay., İstanbul And, Metin, Gölge Oyunu ve Karagöz, İş Bankası Yay., İstanbul And, Metin, Oyun ve Bügü: Türk Kültüründe Oyun Kavramı, YKY, İstanbul And, Metin, Ritüelden Drama, YKY, İstanbul And, Metin, Osmanlı Tiyatrosu, Dost Kitabevi, Ankara And, Metin, Tanzimat Tiyatrosu, İş Bankası Yay., İstanbul And, Metin, Meşrutiyet Tiyatrosu, İş Bankası Yay., İStanbul And, Metin, Türk Tiyatrosunun Evreleri, Turhan Kitabevi, Ankara Güçbilmez, Beliz, Zaman, Zemin, Zuhur, Dost Kitabevi, Ankara Kudret, Cevdet, Karagöz, İş Bankası Yay., İstanbul Kudret, Cevdet, Ortaoyunu, İş Bankası Yay., İstanbul Nutku, Özdemir, Meddahlık ve Meddah Hikayeleri, İş Bankası Yay., İstanbul Oral, Ünver, Karagöz Perde Gazelleri ve Tasavvuf, Kitabevi, İstanbul Sevengil, Refik Ahmet, Türk Tiyatrosu, Alfa Yay., İstanbul Dersler sırasında uygun bulunan oyun metinleri listeye eklenecektir. |
DİĞER KAYNAKLAR
| Ders Materyali (ekipman, maket vs) Yukarıdaki kaynakça dışında görsel malzeme kullanılmaktadır. (Oyun kayıtları ve geleneksel sanatların görselleri, minyatürler vb.) |
DEĞERLENDİRME SİSTEMİ
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Sayı | Katkı Payı (%) |
|---|---|---|
| Katılım | 14 | 5 |
| Ödev | 1 | 10 |
| Sunum/Jüri | 1 | 10 |
| Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar | 1 | 25 |
| Final Sınavı | 1 | 50 |
| Total: | 18 | 100 |
İŞ YÜKÜ HESAPLAMASI
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 14 | 3 | 42 |
| Proje | 1 | 20 | 20 |
| Ödev | 2 | 10 | 20 |
| Sunum/Jüriye Hazırlık | 1 | 5 | 5 |
| Diğer Uygulamalara Hazırlık | 1 | 20 | 20 |
| Dersle İlgili Sınıf Dışı Etkinlikler | 1 | 12 | 12 |
| Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar | 1 | 3 | 3 |
| Final Sınavı | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü (saat): | 125 | ||
1 AKTS = 25 saatlik iş yükü
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (PY) ve ÖĞRENME ÇIKTILARI (ÖÇ) İLİŞKİSİ
| # | PY1 | PY2 | PY3 | PY4 | PY5 | PY6 | PY7 | PY8 | PY9 | PY10 | PY11 | PY12 | PY13 |
| OC1 | 3 | 3 | |||||||||||
| OC2 | 3 | 2 | 3 | ||||||||||
| OC3 | 3 | 3 | |||||||||||
| OC4 | 3 | 2 | 3 | ||||||||||
| OC5 | 3 | 2 | 3 | 3 | 1 |
Katkı Düzeyi: 1 Düşük, 2 Orta, 3 Yüksek