DERS TANITIM ve UYGULAMA BİLGİLERİ

Dersin Adı Kodu Yarıyıl T+U+L (saat/hafta) Türü (Z / S) Yerel Kredi AKTS
Pazar, Devlet ve Toplum POL 357 Bahar 03+00+00 Seçmeli 3 6
Akademik Birim: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi
Öğrenim Türü: Örgün Eğitim
Ön Koşullar Yok
Öğrenim Dili: İngilizce
Dersin Düzeyi: Lisans
Dersin Koordinatörü: - -
Dersin Amacı: Bu dersin amacı Türkiye'de piyasa, devlet ve toplum arasındaki ilişkileri analiz etmektir. Sosyal bilimlerin siyaset bilimi, iktisat, sosyoloji gibi disiplinlere bölünmesi devlet, piyasa ve toplumun bütüncül bir analizini engellemiştir. Bu derste kullanılan ekonomi politik yaklaşım bu olgular arasındaki içsel ilişkileri açığa çıkararak bahsedilen sorunu aşmaya çalışacaktır. Ders üç bölümden oluşmaktadır: Teori, tarih ve güncel dinamikler. İlk olarak, öğrenciler temel teorik yaklaşımlar olan klasik siyasal iktisat, neo-klasik iktisat, Keynezyen ve Marksist paradigmalarla tanışacaklar. İkinci bölümde, Osmanlı İmparatorluğu'nun son demlerinden günümüze kadar devlet toplum ilişkilerindeki temel dönüşümler analiz edilecektir. Bu uzun tarih siyasal sistem ile birikim rejimindeki dönüşümlere göre dönemlere bölünerek incelenecektir. Türkiye'nin ekonomi politik tarihi uluslararası bağlamda öne çıkan Keynesçilik, ulusal kalkınmacılık, neo-liberal dönüşüm, küreselleşme, finansallaşma, krizler gibi dinamikler de göz önüne alınarak tartışılacaktır. Üçüncü bölümde Türkiye ekonomi politiğinin refah rejimi, sınıf, emek, yoksulluk, toplumsal cinsiyet, kalkınma gibi güncel dinamikleri derinlemesine incelenecektir.

Bu ders Türkiye'nin ekonomi politiğini tarih, iktisat, siyaset bilimi, sosyoloji, uluslararası ilişkileri içeren interdisipliner bir yaklaşım ile inceleyerek öğrencilerin bütüncül düşünmelerine katkıda bulunacaktır. Bu dersin eğitim felsefesi farklı kaynaklardan bilgi edinmenin önemini vurgulamaktadır. Akademik makale ve kitapları okumak öğrenme deneyiminin merkezinde yer alsa da, bunu tamamlayıcı çeşitli aktiviteler ve kaynaklar da bulunmaktadır. Bir film-belgesel izleyip tartışmak, müze ziyaret etmek, akademik bir konferansa katılmak, bilimsel dergileri incelemek, ilgili kurumların internet sitelerini ve raporlarını okumak Türkiye'nin ekonomi politiğini anlamak için önemli aktivitelerdir.
Dersin İçeriği: I. Bölüm: Teori
1 | Giriş
2 | Ekonomi Politiğin Temelleri

II. Bölüm: Tarih
3 | Osmanlı İmparatorluğu'nun Mirası
4 | Genç Cumhuriyet, 1923-1945
5 | Savaş Sonrası Liberalleşme, 1946-1960
6 | Planlı Kalkınma, 1960-1980
7 | Neo-Liberal Dönüşüm, 1980-2000
Vize Sınavı
9 | Finansallaşma, 2001-2013
10 | Günümüzde Türkiye'nin Ekonomi Politiği

III. Bölüm: Güncel Dinamikler
11 | Refah Rejimi
12 | Sınıf ve Emek
13 | Toplumsal Cinsiyet, Kalkınma ve Yoksulluk
14 | Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler
Final Sınavı
Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ):
  • 1- Ekonomi Politiğin kavramları, teorileri ve yaklaşımlarını anlamak, tanımlamak ve açıklamak
  • 2- Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'inin ekonomi politik dinamiklerinin tarihsel gelişimini ve güncel durumunu bilmek ve açıklamak
  • 3- Ekonomi politik yazınına dair ileri düzeyde bilgi sahibi olmak
  • 4- Ekonomi politik ile siyaset bilimi, iktisat, sosyoloji, uluslararası ilişkiler disiplinleri arasındaki ilişkileri anlamak
Dersin Öğrenme Yöntem ve Teknikleri Ders anlatım


HAFTALIK PROGRAM

HaftaKonularÖn Hazırlık
1 Giriş *Hill, R., and Myatt, T. (2010). The economics anti-textbook: A critical thinker’s guide to microeconomics. Halifax: Fernwood Publishing, pp. 1-26.
2 Ekonomi Politiğin Temelleri *Wolff, R. D., and Resnick, S. A. (2012). Contending economic theories: Neoclassical, Keynesian, and Marxian. Cambridge: The MIT Press, pp. 1-49. Wood, E. M. (1981). The Separation of the Economic and the Political in Capitalism. New Left Review, 127, 66-95.
3 Osmanlı İmparatorluğu'nun Mirası *Pamuk, Ş. (2004). Institutional Change and the Longevity of the Ottoman Empire, 1500-1800. Journal of Interdisciplinary History, XXXV(2), 225-247. *Mardin, Ş. (1973). Center-Periphery Relations: A Key to Turkish Politics? Daedalus, 102(1), 169-190. Heper, M. (1980). Center and Periphery in the Ottoman Empire: With Special Reference to the Nineteenth Century. International Political Science Review, 1(1), 81-105.
4 Genç Cumhuriyet *Keyder, Ç. (1979). The Political Economy of Turkish Democracy. New Left Review, 115, 3-44. Yalman, G. L. (2002). “State and Bourgeoisie in Historical Perspective: A Relativist Paradigm or A Panoply of Hegemonic Strategies?” In N.Balkan & S. Savran (Eds.), The Politics of Permanent Crisis: Class, State and Ideology in Turkey, New York: Nova Science Publishers.
5 Savaş Sonrası Liberalleşme *Öniş, Z., and Şenses, F. (2007). Global dynamics, domestic coalitions and a reactive state: Major policy shifts in post-war Turkish economic development. ODTÜ Gelişme Dergisi, 34, 251-286.
6 Planlı Kalkınma *Öniş, Z., and Şenses, F. (2007). Global dynamics, domestic coalitions and a reactive state: Major policy shifts in post-war Turkish economic development. ODTÜ Gelişme Dergisi, 34, 251-286.
7 Neo-liberal Dönüşüm *Tünay, M. (1993). “The Turkish New Right’s Attempt at Hegemony” in A. Eralp, M. Tünay, and B. Yeşilada (Eds.) The Political and Socioeconomic Transformation of Turkey (pp. 11-30). Westport: Praeger. *Öniş, Z. (2004). Turgut Özal and His Economic Legacy: Turkish Neo-Liberalism in Critical Perspective, Middle Eastern Studies, 40(4), 113-134. Cizre-Sakallıoğlu, Ü., and Yeldan, E. (2000). Politics, Society and Financial Liberalization: Turkey in the 1990s. Development and Change, 31, 481-508. Bedirhanoğlu, P., and Yalman, G. L. (2010). “State, Class and Discourse: Reflections on the Neoliberal Transformation in Turkey.” In A. Saad-Filho and G. Yalman (Eds.), Economic Transitions to Neoliberalism in Middle Income Countries (pp. 107-127). London: Routledge.
8 Finansallaşma *Bahçe, S., et al. (2016). “Financialisation and the Financial and Economic Crises: The Case of Turkey.” In E. Hein, D. Detzer, and N. Dodig (Eds.), Financialisation and the Financial and Economic Crises (pp. 275-298). Cheltenham: Edward Elgar. *Yeldan, E., and Ünüvar, B. (2016). An Assessment of the Turkish Economy in the AKP Era. Research and Policy on Turkey, 1(1), 11-28. Akyüz, Y. and Boratav, K. (2003). The Making of the Turkish Financial Crisis. World Development, 31(9), 1549-1566. Karaçimen, E. (2014). Financialization in Turkey: The Case of Consumer Debt. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 16(2), 161-180.
9 Günümüzde Türkiye'nin Ekonomi Politiği *Buğra, A., and Savaşkan, O. (2012). Politics and class: The Turkish business environment in the neoliberal age. New Perspectives on Turkey, 46, 27-63. *Öniş, Z. (2019). Turkey under the challenge of state capitalism: the political economy of the late AKP era. Southeast European and Black Sea Studies, 19(2), 201-225. *Orhangazi, Ö. (2019). Türkiye Ekonomisinin Yapısal Sorunları, Finansal Kırılganlıklar ve Kriz Dinamikleri. Mülkiye Dergisi, 43(1), 111-137. Akçay, Ü., and Güngen, A. R. (2019). The Making of Turkey’s 2018-2019 Economic Crisis. Institute for International Political Economy Berlin Working Paper, No. 120/2019. Madra, Y. M., and Yılmaz, S. (2019). Turkey’s Decline into (Civil) War Economy: From Neoliberal Populism to Corporate Nationalism. The South Atlantic Quarterly, 118(1), 41-59. Taymaz, E., and Voyvoda, E. (2012). Marching to the Beat of a Late Drummer: Turkey’s Experience of Neoliberal Industrialization since 1980. New Perspectives on Turkey, 47, 83-113.
10 Refah Rejimi *Buğra, A., and Keyder, Ç. (2006). The Turkish welfare regime in transformation. Journal of European Social Policy, 16(3), 211-228. *Aybars, A. İ., and Tsarouhas, D. (2010). Straddling Two Continents: Social Policy and Welfare Politics in Turkey. Social Policy & Administration, 44(6), 746-763. Eder, M. (2010). Retreating State? Political Economy of Welfare Regime Change in Turkey. Middle East Law and Governance, 2(2), 152-184.
11 Sınıf ve Emek *Orhangazi, Ö. (2019). 2000’li Yıllarda Yapısal Dönüşüm ve Emeğin Durumu. Çalışma ve Toplum, 60(1), 325-348. *Ercan, F., and Oğuz, Ş. (2015). From Gezi Resistance to Soma Massacre: Capital Accumulation and Class Struggle in Turkey. Socialist Register, 51, 114-135. Uzgören, E. (2014). Globalisation and trade unions in Turkey: Two class strategies in countering neo-liberal restructuring. METU Studies in Development, 41, 441-464. Adaman, F., Buğra, A., and İnsel, A. (2009). Societal Context of Labor Union Strategy: The Case of Turkey. Labor Studies Journal, 34(2), 168-88. Yalman, G. L., and Topal, A. (2019). Labour Containment Strategies and Working Class Struggles in the Neoliberal Era: The Case of TEKEL Workers in Turkey. Critical Sociology, 45(3), 447-461.
12 Toplumsal Cinsiyet, Yoksulluk ve Kalkınma *Altan-Olcay, Ö. (2014). Entrepreneurial Subjectivities and Gendered Complexities: Neoliberal Citizenship in Turkey. Feminist Economics, 20(4), 235-259. İlkkaracan, İ. (2012). Why so Few Women in the Labor Market in Turkey? Feminist Economics, 18(1), 1-37. Dildar, Y. (2015). Patriarchal Norms, Religion, and Female Labor Supply: Evidence from Turkey. World Development, 76, 40-61. Dedeoğlu, S. (2010). Visible Hands-Invisible Women: Garment Production in Turkey. Feminist Economics, 16(4), 1-32. Şenses, F. (2008). Missing links in poverty analysis in the age of neoliberal globalization: some lessons from Turkey. New Perspectives on Turkey, 38, 61-81.
13 Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler *Yalman, G. L., and Göksel, A. (2017). Transforming Turkey? Putting the Turkey-European Union Relations into a Historical Perspective. Uluslararası İlişkiler, 14(56), 23-37. *Öniş, Z., and Kutlay, M. (2013). Rising Powers in a Changing Global Order: the political economy of Turkey in the age of BRICS. Third World Quarterly, 34(8), 1409-1426. Öniş, Z., and Bakır, C. (2007). Turkey’s Political Economy in the Age of Financial Globalization: The Significance of the EU Anchor. South European Society and Politics, 12(2), 147-164.
14 Genel Değerlendirme


ZORUNLU ve ÖNERİLEN OKUMALAR

Önerilen Okumalar:

Boratav, K. (2018). Türkiye İktisat Tarihi: 1908-2015. Ankara: İmge Kitabevi.
Berkes, N. (2018). Türkiye İktisat Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Orhangazi, Ö. (2020). Türkiye Ekonomisinin Yapısı. Ankara: İmge Kitabevi.
Kepenek, Y., and Yentürk, N. (2016). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Şenses, F. (2017). İktisada Farklı Bir Giriş. İstanbul: İletişim Yayınları.
Aydın, Z. (2005). The Political Economy of Turkey. London: Pluto Press.
Keyder, Ç. (1987). State and Class in Turkey. London: Verso.
Heper, M. (1985). The State Tradition in Turkey. North Humberside: Eothen Press.
Yeldan, E. (2006). Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi: Bölüşüm, Birikim ve Büyüme. İstanbul: İletişim Yayınları.
Buğra, A. (1994). State and Business in Modern Turkey: A Comparative Study. Albany: State University of New York Press.
Bora, T., Bora, A., Erdoğan, N., and Üstün, İ. (2011). “Boşuna mı Okuduk?” Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği. İstanbul: İletişim Yayınları (selections).
Erdoğan, N. (Ed.) (2016). Yoksulluk Halleri: Türkiye’de Kent Yoksulluğunun Toplumsal Görünümleri. Istanbul: İletişim Yayınları.
Akça, İ., Bekmen, A., and Özden, B. A. (Eds.) (2014). Turkey Reframed: Constituting Neoliberal Hegemony. London: Pluto Press.
Mütevellioğlu, N., and Sönmez, S. (Eds.) (2009). Küreselleşme, Kriz ve Türkiye’de Neoliberal Dönüşüm. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Heper, M., and Sayarı, S. (Eds.) (2012). The Routledge Handbook of Modern Turkey. New York: Routledge.
Yalman, G. L., Marois, T., and Güngen, A. R. (Eds.) (2016). The Political Economy of Financial Transformation in Turkey. Routledge: London.
Yalman, G. L. (2009). Transition to Neoliberalism: The Case of Turkey in the 1980s. İstanbul: İstanbul Bilgi University Press.
Bağımsız Sosyal Bilimciler (2007). IMF Gözetiminde On Uzun Yıl, 1998-2008: Farklı Hükümetler Tek Siyaset. İstanbul: Yordam Kitap.
Bağımsız Sosyal Bilimciler (2009). Türkiye’de ve Dünyada Ekonomik Bunalım, 2008-2009. İstanbul: Yordam Kitap.
Bağımsız Sosyal Bilimciler (2015). AKP’li Yıllarda Emeğin Durumu. İstanbul: Yordam Kitap.
Kolektif (2012-2018). İş Cinayetleri Almanağı. İstanbul: 1 Umut Yayınları.


DİĞER KAYNAKLAR

Uluslararası Akademik Dergiler:

Review of International Political Economy | New Political Economy | Contributions to Political Economy | European Journal of Political Economy | International Journal of Political Economy | Socio-Economic Review | Capital and Class | Economy and Society | Finance and Society | Journal of Cultural Economy | Third World Quarterly | Millennium: Journal of International Studies | Business and Politics

Ulusal Akademik Dergiler:

BU Journal: Review of Social, Economic and Administrative Studies | METU Studies in Development | Ankara Üniversitesi SBF Dergisi | Mülkiye Dergisi | Siyasal: Journal of Political Sciences | Journal of Economy, Culture and Society | Uluslararası İlişkiler Dergisi | Çalışma ve Toplum | Toplum ve Bilim | Eğitim Bilim Toplum | Toplum ve Hekim | Praksis | Birikim | Emek Araştırma Dergisi | Politik Ekonomik Kuram | Fiscaoeconomia | İktisat, İşletme ve Finans | İktisat Dergisi

Müzeler:

Cibali Tütün Fabrikası, Cibali, İstanbul | Osmanlı Bankası Müzesi, Karaköy, İstanbul | Rahmi M. Koç Müzesi, Hasköy, İstanbul | İş Bankası Müzesi, Eminönü, İstanbul | İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi, Ulus, Ankara | Ziraat Bankası Müzesi, Ulus, Ankara | Türasaş Müzesi, Tepebaşı, Eskişehir

İnternet Siteleri, Raporlar, Veriler:

Devlet
Türkiye Büyük Millet Meclisi: www.tbmm.gov.tr/
Sayıştay: www.sayistay.gov.tr/
Strateji ve Bütçe Başkanlığı: www.sbb.gov.tr/
Hazine ve Maliye Bakanlığı: www.hmb.gov.tr/
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: www.tcmb.gov.tr/
Resmi Gazete: www.resmigazete.gov.tr/
Türkiye İstatistik Kurumu: www.tuik.gov.tr/

Uluslararası Kuruluşlar
IMF: https://www.imf.org/en/Countries/TUR
Dünya Bankası: https://www.worldbank.org/tr/country/turkey
OECD: http://www.oecd.org/turkey/
UNDP: http://www.tr.undp.org/content/turkey/en/home.html
Avrupa Komisyonu: https://www.ab.gov.tr/regular-progress-reports_46224_en.html

İşçi Sendikaları
DİSK: https://disk.org.tr/category/diskten/yayinlar/
Türk-İş: http://www.turkis.org.tr/Kitaplarimiz-dy39

İşveren Örgütleri
TİSK: https://www.tisk.org.tr/
TÜSİAD: https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar
MÜSİAD: http://www.musiad.org.tr/tr-tr/musiad-kitapligi
ASKON: https://www.askon.org.tr/


DEĞERLENDİRME SİSTEMİ

Yarıyıl İçi ÇalışmalarıSayıKatkı Payı (%)
Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar 1 50
Final Sınavı 1 50
Total: 2 100


İŞ YÜKÜ HESAPLAMASI

EtkinliklerSayısıSüresi (saat)Toplam İş Yükü (saat)
Ders Saati14342
Diğer Uygulamalara Hazırlık4520
Dersle İlgili Sınıf Dışı Etkinlikler14342
Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar11616
Final Sınavı13030
Toplam İş Yükü (saat):150


PROGRAM YETERLİLİKLERİ (PY) ve ÖĞRENME ÇIKTILARI (ÖÇ) İLİŞKİSİ

# PY1 PY2 PY3 PY4 PY5 PY6 PY7 PY8 PY9 PY10 PY11
OC1                      
OC2                      
OC3                      
OC4