1. Anasayfa
  2. Uluslararası Ticaret ve Finansman
  3. Ders Planları
  4. İstanbul’u Okumak: Edebiyatın İzlerinde Kent

PDF

DERS TANITIM ve UYGULAMA BİLGİLERİ

Dersin Adı Kodu Yarıyıl T+U+L (saat/hafta) Türü (Z / S) Yerel Kredi AKTS
İstanbul’u Okumak: Edebiyatın İzlerinde Kent KHAS 138 Bahar 03+00+00 Zorunlu 3 5
Akademik Birim: Çekirdek Program
Öğrenim Türü: Örgün Eğitim
Ön Koşullar -
Öğrenim Dili: İngilizce
Dersin Düzeyi: Lisans
Dersin Koordinatörü: Nuran Buket Cengiz
Dersin Amacı: İstanbul birçoğumuz için zorlu bir aşk hikayesi. Ne onunla olabiliyoruz ne de onsuz. Batının doğusunda ve doğunun batısında yer alan, her zaman çatışmalar ve olasılıklarla dolu olan, fethi tarihte yeni bir çağın başlamasına neden olan kent iki imparatorluğa başkentlik yaptı: Bizans ve Osmanlı. Bu nedenle, burada yaşayanlar bir çok zaman kendilerini tarihin içinde gezinirken bulur. İstanbul, sakinlerine, pek çok zorluk ve sorunla birlikte muhteşem manzaralar ve heyecan verici karşılaşmalar sunar.
Dünya nüfusunun büyük çoğunluğu şehirlerde ikamet etmeye başladığından beri kentsel çatışmalar giderek tırmanmakta. İstanbul örneğinde; kentin küresel şehir ağına entegrasyonu, Avrupa göç krizi ve bunların yanı sıra yüksek deprem riskiyle meşrulaştırılan acımasız kentsel dönüşüm bu çatışmaları şiddetlendiriyor. İstanbul’da yaşamak her geçen gün daha zorlaşsa da o, dünyanın en ilginç ve büyüleyici metropollerinden biri olarak çekiciliğini korumayı başaran bir mega-şehir.
Elbette ki, böyle bir şehir çok sayıda edebi eserin ilham kaynağı ve mekanı olageldi. Bu derste, bu eserlerin izini sürerken iyi edebiyatın tadına varacak ve kent hakkında bilgi sahibi olacağız. Bize hem tanıdık hem de yabancı kentsel deneyimleri seçilmiş kurmaca metinler üzerinden yaşarken kentimize tamamen yeni bir bakış açısıyla bakmaya çalışacağız.
Derste okunacak tüm birincil ve ikincil kaynaklar İngilizce olacak; edebi metinler güvenilir çevirmenler tarafından Türkçe'den İngilizce’ye kazandırıldı. Bu nedenle, şehrin derinliklerindeki bu yolculuğa hem yerli hem de yabancı öğrenciler katılabilir.
Dersin İçeriği: İstanbul: küreselleşme, kentsel dönüşüm ve soylulaştırma

Edebiyatta İstanbul: roman, kısa öykü, şiir

Kurmaca metinde mekan-zaman: bir anlatıbilim kategorisinin analizi

İstanbul’a dair nostaljik söylem

Kent ve cinsiyet
Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ):
  • 1- Biçim ve içerik arasındaki karşılıklı ilişkiye dikkat ederek edebi metinleri eleştirel bir şekilde okuma ve edebi metinlerde mekanın önemini kavrama ve zaman-mekanı karakter, hız, ruh hali, atmosfer, imge gibi kategorilerle ilişkili olarak analiz etme.
  • 2- İstanbul'un tarihi ve güncel sosyal, ekonomik ve kültürel dinamikleri hakkında temel bilgi edinme.
  • 3- Dünyadaki herhangi bir kenti eleştirel bir bakış açısıyla inceleme olanağı sağlayan genel bir kentsel okuryazarlık kazanma.
  • 4- Modern Türk edebiyatını tanıma.
  • 5- Eleştirel düşünme becerilerini geliştirmenin yanı sıra kompozisyon yazımı esnasında argüman kurma, açıklama, özetleme, sentezleme becerilerini geliştirme, argümanı detaylandırmak için kaynakları kullanma, destekleyici argümanlarının ana hatlarını çizme, yazdıkları ödevi gözden geçirme ve düzeltme.
  • 6- Yukarıdakilerin tümünü sözlü ve yazılı İngilizce aracılığıyla tartışmalarda, sunumda ve analitik yazıda gösterme olanağı bulacaklardır.
Dersin Öğrenme Yöntem ve Teknikleri Ders anlatımı; sunum; ödev (kompozisyon)


HAFTALIK PROGRAM

HaftaKonularÖn Hazırlık
1 Giriş
Giriş – İstanbul’u Anlamak		 Verilen metinleri okumak
2 Kent ve Edebiyat
Edebiyatta İstanbul: Genel Bakış
Kurmaca Metin Analizi: Temel Kavramlar
Mekan-zaman: Kurmacada mekan nasıl okunur?		 Verilen metinleri okumak
3 Kısa sınav 1; İstanbul'un Büyüsü Altında
İstanbul'un Büyüsü Altında		 Verilen metinleri okumak
4 Şehirde Karşılaşmalar Sözlü sunum önerisi
Verilen metinleri okumak
5 Kısa sınav 2; Çeperi anlamak
Çeperi anlamak		 Verilen metinleri okumak
6 Sunumlar Sözlü sunum
Verilen metinleri okumak
7 Kısa sınav 3; Nostaljinin tezahürleri
Nostalji ve İstanbul’un elit azınlığı		 Verilen metinleri okumak
8 Kısa sınav 4; Nostalji ve İstanbul’un elit azınlığı
Orhan Pamuk’un İstanbul'u: Nostalji ve ötesi		 Verilen metinleri okumak
9 Orhan Pamuk’un İstanbul'u: Nostalji ve ötesi Verilen metinleri okumak
10 Kısa sınav 5; Gezi
Kurmacada İstanbul ve cinsiyet		 Verilen metinleri okumak
11 Kurmacada İstanbul ve cinsiyet Final ödevi konu önerisi
Verilen metinleri okumak
12 Ödev konusu ve kaynakları hakkında geri bildirim
Edebi analiz üzerine atölye çalışması - I		 Verilen metinleri okumak
13 Edebi analiz üzerine atölye çalışması - II
Şiirde İstanbul		 Verilen metinleri okumak
14 Şiirde İstanbul
Son açıklamalar ve kapanış		 Final Ödevi


ZORUNLU ve ÖNERİLEN OKUMALAR

Birincil kaynaklar:

Düzyazı:

Çelik, Jaklin. Stories from the Sandgate [Kum Saatinde Kumkapı]. Trans. Nancy Öztürk. Çitlembik,
2002.

İleri, Selim. The Boundless Solitude [Yarın Yapayalnız]. Trans. Mark David Wyers. Milet, 2014.

Kemal, Yaşar. The Birds Have Also Gone [Kuşlar da Gitti]. Trans. Thilda Kemal. Collins Harvill,
1987.

Kemal, Yaşar. The Sea-Crossed Fisherman [Deniz Küstü]. Trans. Thilda Kemal. Collins Harvill,
1985.

Levi, Mario. Istanbul Was a Fairy Tale [İstanbul Bir Masaldı]. Trans. Ender Gürol. Dalkey Archive
Press, 2012.

Mağden, Perihan. Two Girls [İki Genç Kızın Romanı]. Trans. Brendan Freely. Serpent's Tail, 2005.

Öğüt, Hande (ed). Istanbul in Women's Short Stories. Milet, 2012.

Pamuk, Orhan. The Black Book [Kara Kitap]. Trans. Güneli Gün. Faber&Faber, 1996.
Pamuk, Orhan. Istanbul: Memories and the City [İstanbul: Hatıralar ve Şehir]. Trans. Maureen Freely. Vintage International, 2006.
Pamuk, Orhan. The Museum of Innocence [Masumiyet Müzesi]. Alfred A. Knopf, 2009.
Tanpinar, Ahmet Hamdi. A Mind at Peace [Huzur]. Trans. Erdag Göknar. Archipelago:
2008.

Tekin, Latife. Berji Kristin: Tales from the Garbage Hills [Berci Kristin: Çöp Masalları]. Trans. Ruth
Cristie, Saliha Paker. Marion Boyars, 2004.

Şiir:

Beyatlı, Yahya Kemal. “From Another Hill” [Bir Başka Tepeden]. Trans. unknown.
https://allpoetry.com/From-Another-Hill

Ersoy, Mehmet Akif. “Dream of İstanbul” [Bir İstanbul Hayali]. Trans. unknown.
https://allpoetry.com/Dream-of-Istanbul

Eyüboğlu, Bedri Rahmi. “İstanbul Epic” [İstanbul Destanı]. Trans. unknown.
https://www.weloveist.com/10-favourite-poems-for-istanbul

İlhan, Attila. “İstanbul Gate of Felicity” [from `Suite in the Ottoman Mode']. Trans. Nermin
Menemencioglu.
http://www.cs.rpi.edu/~sibel/poetry//poems/attila_ilhan/english/istanbul_gate_of_felicity.html

Kanık, Orhan Veli. “I am Listening to Istanbul” [İstanbul’u Dinliyorum]. Trans. Murat Nemet Nejat.
https://sidewaysstation.com/2008/03/11/orhan-veli-is/

Oğuzcan, Ümit Yaşar. “İstanbul.” Trans. unknown.
https://panoramacouncil.org/pics/files/documents/IPC_Journal_Volume_2.pdf

Ran, Nazım Hikmet. “Tell Me About İstanbul” [Hep Kahır]. Trans. unknown.
https://www.weloveist.com/10-favourite-poems-for-istanbul


İkincil kaynaklar:

Adanalı, Yaşar. “Can Megaprojects Solve Istanbul’s Urban Woes?” Emerge85. 2017.
https://emerge85.io/Insights/can-megaprojects-solve-istanbuls-urban-woes/

Basci, Pelin. “A Mind at Peace by Ahmet Hamdi Tanpinar and Erdağ Göknar.” Review of Middle East
Studies, vol. 43, no. 2, 2009, pp. 289–291. JSTOR,
www.jstor.org/stable/41888634.

Berger, John. Preface. “Rumour.” Berji Kristin: Tales from the Garbage Hills. Trans. Ruth
Cristie, Saliha Paker. Marion Boyars, 2004, pp. 5-8.

Cengiz, N. Buket. Right to City Novels in Turkish Literature from the 1960s to the Present.
Palgrave, Forthcoming.

Eagleton, Terry. How to Read Literature. Yale UP, 2013.

Erol, Sibel. “The Chronotope of Istanbul in Orhan Pamuk's Memoir "Istanbul".’” International
Journal of Middle East Studies, vol. 43, no. 4, 2011, pp. 655–676. JSTOR,
www.jstor.org/stable/41308746.

Gürle, F. Meltem. “‘Wandering on the Peripheries’: The Turkish Novelistic Hero As
‘Beautiful Soul.’” Journal of Modern Literature, vol. 36, no. 4, 2013, pp. 96–112.
JSTOR, www.jstor.org/stable/10.2979/jmodelite.36.4.96.

Keen, Suzanne. Narrative Form. Palgrave Macmillan, 2003.

Keyder, Çağlar. Capital City Resurgent: İstanbul since the 1980s. Lecture delivered at LSE on
Monday, 8 Dec. 2008.
www.lse.ac.uk/europeanInstitute/research/ContemporaryTurkishStudies/Keyder.pdf.

Lehan, Richard. Introduction. The City in Literature. California UP, 1998.

Özkan, Derya. Introduction. Cool Istanbul: Urban Enclosures and Resistances. Edited by
Derya Özkan. Transcript- Verlag, 2015.

Paker, Saliha. “Images of Istanbul.” Third World Quarterly, vol. 10, no. 2, 1988, pp. 980–983.
JSTOR, www.jstor.org/stable/3992680.

Paker, Saliha. Introduction. Berji Kristin: Tales from the Garbage Hills by Latife Tekin.
Trans. Christie, Ruth and Saliha Paker London: Marion Boyars, 1993, pp. 9-14.

Parsons, Deborah. Introduction. Streetwalking the Metropolis: Women, the City and
Modernity. Oxford UP, 2000.

Pérouse, Jean-François. “The tremendous making and unmaking of the peripheries in current
Istanbul.” In André Chappatte, Ulrike Freitag & Nora Lafi (ed.), Understanding the City
through its Margins: Pluridisciplinary Perspectives from Case Studies in Africa, Asia and
the Middle East. Routledge, 2017, pp. 33-44.

Türeli, İpek (2010) “Ara Güler's Photography of 'Old Istanbul' and Cosmopolitan Nostalgia.” History of Photography, 34: 3, pp. 300-313.
http://dx.doi.org/10.1080/03087290903361373
Wirth-Nesher, Hana. Introduction. City Codes: Reading the Modern Urban Novel. Cambridge
University Press, 1996.


DİĞER KAYNAKLAR



DEĞERLENDİRME SİSTEMİ

Yarıyıl İçi ÇalışmalarıSayıKatkı Payı (%)
Katılım 14 20
Ödev 1 35
Sunum/Jüri 1 20
Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar 5 25
Total: 21 100


İŞ YÜKÜ HESAPLAMASI

EtkinliklerSayısıSüresi (saat)Toplam İş Yükü (saat)
Ders Saati14342
Ödev12323
Sunum/Jüriye Hazırlık11515
Dersle İlgili Sınıf Dışı Etkinlikler142.535
Ara Sınavlar/Sözlü Sınavlar/Kısa Sınavlar5210
Toplam İş Yükü (saat):125


PROGRAM YETERLİLİKLERİ (PY) ve ÖĞRENME ÇIKTILARI (ÖÇ) İLİŞKİSİ

# PY1 PY2 PY3 PY4 PY5 PY6 PY7 PY8 PY9 PY10 PY11 PY12
OC1                        
OC2                        
OC3                        
OC4                        
OC5                        
OC6