DERS TANITIM ve UYGULAMA BİLGİLERİ

Dersin Adı Kodu Yarıyıl T+U+L (saat/hafta) Türü (Z / S) Yerel Kredi AKTS
Bilim Felsefesine Giriş KHAS 1010 Bahar 03+00+00 Seçmeli 3 5
Akademik Birim: Çekirdek Program
Öğrenim Türü: Örgün Eğitim
Ön Koşullar Yok
Öğrenim Dili: İngilizce
Dersin Düzeyi: Lisans
Dersin Koordinatörü: Özkan Karabacak
Dersi Veren(ler): Özkan Karabacak
Dersin Amacı: Bu derste öğrencilerin, bilim felsefesi kapsamında bilimin tanımı ve bilimde yöntem tartışmaları konusunda bilgi sahibi olması, bilim felsefesinin temel kavramlarını ve yaklaşımlarını anlaması ve tarihteki bilimsel gelişmeleri bu kavramlar ve yaklaşımlar ışında değerlendirebilmesi amaçlanmaktadır. Bunun yanı sıra, öğrencilerin, bilimsel metinleri anlama, literatür tarama, soyut kavramları somut örnekler üzerinde değerlendirme, argüman geliştirme ve sunum yapma becerilerinin arttırılması hedeflenmektedir. Ders, öğrencilerin, felsefi düşüncenin bilimle ilişkisini anlamayı ve gelecekte çalışacakları alanlarda eleştirel ve sorgulayıcı bir yaklaşım içerisinde olmalarını sağlamayı hedeflemektedir.
Dersin İçeriği: Dersin içeriği; bilimsel bilginin tanımından (metafizik, dinsel ve felsefi bilgiden farkı), bilgi ve bilim felsefesindeki temel kavramlardan ve konulardan (deney, gözlem, mantık, tümevarım, tümdengelim, akılcılık ve deneycilik) ve bilimde yöntem tartışmalarından (doğrulamacılık, yanlışlamacılık, Lakatos’un araştırma programları, Kuhn’un paradigmaları) oluşacaktır. Ders boyunca öğrencilerin, vaka çalışması olarak, farklı disiplinlerden (astronomi, kimya, fizik, jeoloji, ekonomi, psikoloji, genetik, evrimsel biyoloji, sosyoloji) seçilmiş önemli bilimsel gelişmeleri bilim felsefesindeki kavram ve tartışmalar yardımıyla değerlendirmeleri sağlanacaktır.
Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ):
  • 1- Metafizik, felsefi ve bilimsel bilgi arasında ayrım yapabilme, bilimsel bilginin insanlık için önemini değerlendirebilme, dogmatik ve şüpheci yaklaşımları ayırt edebilme.
  • 2- Bilimde kuramsal (mantık ve matematik) ve olgusal (gözlem ve deney) çalışmaların etkilerini değerlendirebilme.
  • 3- Felsefi ve bilimsel tartışmaları somut örnekler üzerinden kavrayabilme ve açıklayabilme
  • 4- Sıradışı fikirlere açık olabilme, genel kabul görmüş fikirlere şüpheci yaklaşabilme
  • 5- Bir konu hakkında literature atıfta bulunarak iyi yapılandırılmış bir metin yazabilme
  • 6- Bir konu hakkında bir topluluk içinde ortaklaşa fikir geliştirebilme, kendi fikirlerini ifade edebilme ve diğer insanların fikirlerini değerlendirebilme, etkileşimli sunum yapabilme
Dersin Öğrenme Yöntem ve Teknikleri Aktif olarak derslere katılma
Kitap bölümü ve makale okuma
Deneme yazma
Forumda tartışma


HAFTALIK PROGRAM

HaftaKonularÖn Hazırlık
1 Bilgi ve bilim üzerine felsefe nasıl yapılır? Bilgi nedir? Bilim nedir? (bilginin tanımı, bilgi türleri, din-felsefe-bilim ayrımı) Yok
2 Dogmacılık ve süphecilik Kitap bölümü okuma, forumda yorum yazma
3 Bilim nasıl yapılır? (gözlem, deney, mantık, tümevarım, tümdengelim, akılcılık ve deneycilik) Kitap bölümü okuma, forumda yorum yazma
4 Fizikte önemli bilimsel gelişmeler (Aristoteles, Batlamyus, Galileo, Kepler, Newton, Einstein, vs.) Kitap bölümü okuma, forumda yorum yazma
5 Bireysel vaka değerlendirme sunumları ve tartışmaları Vaka (astronomi, kimya, fizik, jeoloji, ekonomi, psikoloji, genetik, evrimsel biyoloji, sosyoloji, vs. alanlarından iki veya üç bilimsel ilerleme) belirleme ve vakaları yöntem açısından değerlendiren/kıyaslayan kısa bir giriş yazısı yazma ve kısa bir sunum hazırlama
6 Tümdengelimcilik ve tümevarımcılık Kitap bölümü okuma, forumda yorum yazma
7 Bireysel vaka değerlendirme sunumları ve tartışmaları Vaka değerlendirme yazısı yazma, kısa bir sunum hazırlama
8 Yanlışlamacılık Kitap bölümü okuma, forumda yorum yazma
9 Bireysel vaka değerlendirme sunumları ve tartışmaları Vaka değerlendirme yazısı yazma, kısa bir sunum hazırlama
10 Kuhn ‘un paradigmaları üzerine tartışma Kitap bölümü okuma, forumda yorum yazma
11 Lakatos’un araştırma programları üzerine tartışma Kitap bölümü okuma, forumda yorum yazma
12 Bireysel vaka değerlendirme sunumları ve tartışmaları Vakaları ve vakaların alanlarını paradigma ve program değişimi açısından değerlendiren bir yazı yazma, kısa bir sunum hazırlama
13 Epistemolojik anarşizm Kitap bölümü ve makale okuma, forumda yorum yazma
14 Bireysel vaka değerlendirme sunumları Makale okuma ve sunum hazırlama


ZORUNLU ve ÖNERİLEN OKUMALAR

Alan Musgrave, Common Sense, Science and Scepticism: A Historical Introduction to the Theory of Knowledge, Cambridge University Press, Great Britain, 1993.
Steven Gimbel, Exploring the Scientific Method: Cases and Questions, The University of Chicago Press, USA, 2011.
Alan Chalmers, What is This Thing Called Science, University of Queensland Press, Australia, 1976.


DİĞER KAYNAKLAR



DEĞERLENDİRME SİSTEMİ

Yarıyıl İçi ÇalışmalarıSayıKatkı Payı (%)
Katılım 10 10
Ödev 4 20
Sunum/Jüri 4 20
Final Sınavı 1 50
Total: 19 100


İŞ YÜKÜ HESAPLAMASI

EtkinliklerSayısıSüresi (saat)Toplam İş Yükü (saat)
Ders Saati14342
Ödev4624
Sunum/Jüriye Hazırlık4312
Dersle İlgili Sınıf Dışı Etkinlikler9436
Final Sınavı11111
Toplam İş Yükü (saat):125


PROGRAM YETERLİLİKLERİ (PY) ve ÖĞRENME ÇIKTILARI (ÖÇ) İLİŞKİSİ

# PY1 PY2 PY3 PY4 PY5 PY6 PY7 PY8 PY9
OC1                  
OC2                  
OC3                  
OC4                  
OC5                  
OC6